#254500
Heidi ifadeler test oyunu iletişim için görmeyi değerlendirmek amacı ile tasarlanmıştır. Görme engelli çocuklar arasında ifadeleri anlamayan ve yüz tanımayan çocuklar vardır.
Serebral palsili bir çok çocuk özel bir tedavi gerektirmeyecek kadar hafif fasta olabilirler.
Çocuğun zorlukları bilimez ve anlaşılmaz ise, davranışları yanlış yorumlanabilir ve çocuk sosyal yaşamında haksız, olumsuz tecrübeler yaşayabilir. Bu nedenle, değişik yüz ifadelerini algılamasının değerlendirilmesi, görme muayenesinin önemli bir bölümüdür.
Yüzleri tanıma ve ifadeleri algılamada , görme engelli çocukların iki tipi vardır:
Heidi ifade test oyununda bu iki tip bozukluğu da tanımlaömak mümkündür. Bazı vakalarda çocukta görüntü kalitesi kötüdür ve bu nedenle tanımayabilir.
Heidi ifade testinde 6 temel yüz ifadesi vardır.(başlık kapsamında). Her ifade iki tane tamamen eşit karta basılıdır .Üçüncü bir kartda çocuğun suratında fiyong vardır. Yukarıda resimde görüldüğü gibi gülen ve üzülen iki adet Heidi ve gülen ve üzülen bir adet kurdeleli Heidi gibi.
Oyun koşulları:
Heidi ifade oyunu, çocuklar 6 yüz ifadesini tanıdıktam sonra 30-36 aylardan itibaren öğretilebilir. Kartları eşleştirme, değişik koışulları tartışmak için fırsat yaratır.
Çocuğun yaşına ve iletişim seviyesine göre oyun çeşitlendirilebilir. İlkin kartlara bakılıp ifade tartışılır. Test eden ve çocuk aynı ifadeyi taklit edebilirler. Daha büyük bir çocukla Heidinin neden üzgün, neşeli,, kızgoın olduğu hakkında konuşabiliriz.
Bu tartışma esnasında çocuğun kartlara ve test edenin yüzüne yaklaşıp bakması tanımada veya ifadeleri algılamada zorluğunu gösterir. İfade algılaması için taktil duyu kullanılabilir. Çocukların yüz ifadelerini algılamak ve tanımak için dokunmaya ihtiyaçları olabilir.
Yüzlerin çizilmesi Heidi oyununa ilave edilebilir. Yüz dairesini ve gözleri çizin ve çocuğa sorun’ Şimdi Heidinin yüzünde hangi ifade var’ Gereğinde çocuk ağızı ve göz yaşlarını test yapanın yardımı ile çizebilir. Bu çocukta yüz ifadeleri hakkında farkındalık yaratmanın diiğer bir yöntemidir. Ayrıca, bu yöntemle çocuklara resimlerin cisimleri nasıl temsil ettiklerini tanıtır, resim algılarını güçlendirir. Ayrıca ifadeler kağıt tabak üzerine küçük düğmeler ve pipetler vasıtası ilede, çocuk bakım evlerinde ve kreşlerde öğretilebilir. Çocuğun yapıtları kendi resminde hangi ifadelri tanıdığını gösterir.
Çocuğun 6 kartı da tanıdığından emişn olunca kartlar eşleştirilir. İlkin 6 kart seçilir. Ör. Ağlayan ve gülen Heidiler. Çocukta yüz tanıma için gerekli kavramlar yoksa çocuk eğik ağzı eşleştirebilir. Bu bir kez daha, test edenin yüzünde gösterilerek çocuğa öğretilir. Çocuk, resim de algılaması zor olduğu için , gerçek hayat da bu zorluğu yaşamayabilir.
Değişik oyun koşullarında çocukla defalarca oynayarak, çocuğun yüz ifadelerini algılama ve tanımasını defalarca test edebiliriz. Bundan sonra da sosyal yaşamda çok önemli olan bu konuda çocuğu eğitieiz.
Çocukta tanıma zorluğu var ise, renkli fotoğraflar ve gerçek yaşam koşullaronda, sık tekrarlarla çocuğa bunlar öğretilmelidir. Aile ve arkadaşları ile iletişiminde normal davranıştan farklı tutum içinde olan her çocuk iletişimde görme konusunda incelenmelidir. Diğer görsel alanlarda başarılı olan çocuk, grup içinde anlaşılabilir olmak için, aynen kör çocuklar gibi, bir tercümana veya danışmana ihtiyaç duyabilir. Bu yardım olmaksızın , çocuk grupları içinde oyun koşulları engelli çocuk için çok stresli ve karmaşık olduğundan, oyuna katılmayabilir ve yanlış olarak otisti tanısı alabilir.
Tercüme: Doç. Dr.Nazan Baykan