Okülomotor işlevler,fiksasyon, takip ve sakkadlar olup her muayenenin başında bakılmalıdır. Heidi fiksasyon çubukları test koşullarının standardizasyonu için tasarlanmıştır. Fiksasyon hedefinin büyüklüğü ve çocuktan uzaklığın ölçümü böylece saptanabilir. El feneri ile küçük bir resme olan fiksasyonun mukayesesi yapılması lazımdır. Çocuk/yetişkin ışığa güzel odaklanırken, Heidi fiksasyon çubuğundaki tavşan veya zürafaaya sabit olmayan bir şekilde veya ektrafoveal olarak bakabilir. Akkomodasyon infant ve çocukların değerlendirilmesinde sıklıkla unutulan bir işlevdir. Akkomodasyonun normal olduğu varsayımı yanlıştır. Görme engelli ve özellikle serebral palsi gibi motor engelli çocuklarda sıklıkla akkomodasyon zayıflığı vardır. İnfantlarda ve küçük çocuklarda akkomodasyon dinamik retinoskopi ile ölçülür. Çocuk yakına odaklanmada zorlanıyorsa(=konverjans oluşmaz ve pupillalar küçülmez=miosis) çocuğun gözünün önüne +3+4 dpt bir çam konmalıdır. Konverjans ve miosis oluşursa bir miktar akkomodasyon olduğu varsayılmalıdır. Bu üç işlev 3. kranial sinirin önündeki küçük bir bölümden innerve olurlar. Daha büyük çocuklarda görme keskinliği testleri ile akkomodasyonu değerlendirebiliriz. Uzak görme keskinliği, yakın görme keskinliğine göre daha iyi ise, akkomodasyon zafiyeti vardır ve yakın okuma için ilaveler yapılmalıdır. Akkomodasyon tam kaybı söz konusu olmayabilir. Uzun okuma sonrasında tam akkomodasyon sağlanamayabilir. Serebral palsili bazı çocuklarda spastik, oynak akkomodasyon görülebilir, bu baş geriye gidip kasılmalarda çok belirgindir. Akkomodasyon hızı dominant ve ambliyop gözü mukayese ederken önemlidir ve ölçümü kolaydır. Çocuk uzak eşelindeki eşik değerin bir üstündeki çizgideki bir sembole baktırılır ve yakın eşelde aynı şekilde eşik değerin bir üst sırasında, aynı sembolü söylemeden işaret ederek göstermesi istenir. Bu şekilde çocuk uzağa bakarken yakına uyumu sağlanır. Dominant göz ve ambliyop gözde akkomodasyon hızı değerlendirilir. Ambliyop gözün akkomodasyon hızı, görme keskinliği eşitlense bile, dominant göze göre çoğu kez daha düşüktür. Bazı çocuklarda tembel gözde, sakkadlar daha yavaş olabilir ve böylece okuma hızı yavaşlar ve hatalar oluşur. Bu basit testler, okulda ve evde görsel işlevlerdeki iyileşmeyi test etmede faydalıdır. Tercüme: Doç. Dr.Nazan Baykan |